Ο ρόλος των γονέων στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων

Ορισμός

Οι κοινωνικές δεξιότητες ορίζονται ως η αλληλεπίδραση μεταξύ του ατόμου, του περιβάλλοντος και των εργαλείων που χρησιμοποιούνται για την έναρξη και τη διατήρηση ζωτικών διαπροσωπικών σχέσεων. Αυτές οι δεξιότητες περιλαμβάνουν τη σωματική ανάπτυξη, την αυτογνωσία, την προσωπική ευθύνη, την οικονομική-επαγγελματική δραστηριότητα και τις ακαδημαϊκές δεξιότητες, τις διαπροσωπικές συμπεριφορές, τις αυτο-προσανατολισμένες συμπεριφορές, τις ακαδημαϊκές συμπεριφορές, την αποδοχή από ομοτίμους και τις δεξιότητες επικοινωνίας (Elliot, 1987).

Οι κοινωνικές δεξιότητες για τα παιδιά περιλαμβάνουν:

• δεξιότητες παιχνιδιού – για παράδειγμα, αλλαγή σειράς στα παιχνίδια ή κοινή χρήση παιχνιδιών
• δεξιότητες συνομιλίας - για παράδειγμα, επιλέγοντας για τι θα μιλήσετε ή ποια γλώσσα του σώματος θα χρησιμοποιήσετε
• συναισθηματικές δεξιότητες – για παράδειγμα, διαχείριση συναισθημάτων και κατανόηση του πώς αισθάνονται οι άλλοι
• δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων – για παράδειγμα, αντιμετώπιση συγκρούσεων ή λήψη αποφάσεων σε κοινωνικές καταστάσεις.

Οι κοινωνικές δεξιότητες βοηθούν τα αυτιστικά παιδιά και τους εφήβους να γνωρίζουν πώς να ενεργούν σε διαφορετικές κοινωνικές καταστάσεις – από το να μιλούν με παππούδες και γιαγιάδες μέχρι να παίζουν με φίλους στο σχολείο. Οι κοινωνικές δεξιότητες μπορούν να τους βοηθήσουν να κάνουν φίλους, να μάθουν από άλλους και να αναπτύξουν χόμπι και ενδιαφέροντα. Αυτές οι δεξιότητες μπορούν επίσης να βοηθήσουν στις οικογενειακές σχέσεις και να τους δώσουν την αίσθηση του ανήκειν. Και οι καλές κοινωνικές δεξιότητες είναι σημαντικές για την ψυχική υγεία του αυτιστικού παιδιού και τη συνολική ποιότητα ζωής.

Βασικές αρχές στην εκπαίδευση των κοινωνικών δεξιοτήτων

Επειδή ο αυτισμός επηρεάζει πολλούς τομείς της λειτουργίας ενός παιδιού, απαιτείται συνεχής παρακολούθηση από μία συνεργατική ομάδα εκπροσώπων διαφόρων επαγγελμάτιων που εργάζονται με το παιδί και την οικογένεια. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, προωθώντας τις λειτουργίες που λείπουν.

Τεχνικές συμπεριφορικής θεραπείας. Η δομημένη εκπαίδευση περιλαμβάνει ένα σαφές οπτικό περιβάλλον και την δομή της αναμενόμενης δραστηριότητας. Σκοπός του είναι να βοηθήσει το παιδί να γίνει όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητο, να μειώσει το αίσθημα ανασφάλειας, το άγχος, την ένταση και και και τα προβλήματα συμπεριφοράς που προκύπτουν. Πρέπει να ο ελάχιστος αριθμός ερεθισμάτων που θα βοηθήσει το παιδί να επικεντρωθεί στις βασικές πτυχές της αναμενόμενης δραστηριότητας. Καταβάλλονται προσπάθειες για τη δημιουργία και την τήρηση των συνήθων , γνωστών ρουτινών (Lesinskienė, 2000).

Απαιτείται σημαντική βοήθεια και συνεχής υποστήριξη των γονέων και των παιδαγωγών, η συνεργασία του παιδιού, η ακεραιότητα και η σταθερότητα των μεθόδων που χρησιμοποιούνται στο εκπαιδευτικό ίδρυμα και στο σπίτι. Πριν από την έναρξη της εκπαίδευσης ενός παιδιού, είναι απαραίτητο να μελετήσουμε διεξοδικά τα ενδιαφέροντα του, τις ικανότητες του, τις δεξιότητες που του λείπουν, το επίπεδο λειτουργίας σε διάφορους τομείς (Volkmar, Klin, 2004, Lesinskiene, 2000, Lesinskiene, 1998). Είναι επίσης σημαντικό να κατανοήσουμε ότι δεν υπάρχει ενιαία προσέγγιση για την εκπαίδευση ή τη θεραπεία περιπτώσεων αυτισμού (Wenar, Kerig, 2006, Mikulėnaitė, Ulevičiūtė, 2004).

Figure 56. ’’Autism social skills training” Source: PBS Kvie https://youtu.be/DEqhWMugltk

Watch this 1 minute video to learn about autism training on social skills